Mối quan hệ nhị phân giữa công ty niêm yết và Tài sản tiền điện tử

Lời nói đầu

Việc Trump đắc cử Tổng thống Mỹ vào năm 2024 là một sự kiện quan trọng đối với ngành công nghiệp tài sản tiền điện tử toàn cầu, chính sách thân thiện với tài sản tiền điện tử trở thành một trong những nguyên tắc cốt lõi trong chiến lược cầm quyền của ông. Theo đó, là một loạt các chính sách tích cực như dự trữ quốc gia Bitcoin, dự luật stablecoin, và việc Circle niêm yết. Ngành công nghiệp tài sản tiền điện tử dần hướng tới việc tuân thủ quy định và chấp nhận sự quản lý.

Trong khi đó, nhiều công ty niêm yết bắt đầu noi gương Strategy để trở thành nhà đầu tư BTC. Số lượng công ty niêm yết toàn cầu lên tới hàng chục ngàn, nhiều công ty có giá trị thị trường bị thu hẹp nghiêm trọng, thiếu hụt thanh khoản. Bằng cách trở thành nhà đầu tư, một số công ty vỏ bọc có thể huy động vốn mới, bổ sung thanh khoản. Thậm chí, một số công ty không liên quan đến tài sản tiền điện tử cũng tham gia vào hàng ngũ nhà đầu tư, chẳng hạn như nhà sản xuất xe hơi độ tại Mỹ ECD đã trở thành nhà đầu tư Bitcoin thông qua việc huy động 500 triệu đô la.

Gần đây, các công ty niêm yết đang có nhiều lựa chọn hơn trong việc tích trữ coin, và nhiều token trong Top 100 Tài sản tiền điện tử đã được liệt kê là lựa chọn dự phòng. Thực tế, nhiều token của các dự án không phù hợp để nắm giữ lâu dài. Nhiều token tương đối tập trung, quyền quyết định của đội ngũ sáng lập lớn, khiến cho các nhà đầu tư khó có thể phát huy vai trò lớn hơn. Bài viết này sẽ thảo luận chi tiết về mối quan hệ giữa các nhà đầu tư tích trữ coin và Tài sản tiền điện tử, cũng như suy nghĩ về tính phi tập trung.

1. Góc nhìn của công ty niêm yết về Tài sản tiền điện tử

Mục đích chính của các công ty niêm yết khi chọn huy động vốn để mua Tài sản tiền điện tử là quản lý giá trị vốn hóa thị trường. Hiện đã có 34 công ty niêm yết nắm giữ BTC. Nhiều công ty đã chủ động chuyển đổi vào năm 2025 để trở thành nhà đầu tư tích trữ coin như ETH, SOL, HYPE, mô phỏng theo con đường của Strategy. Chiến lược này thực sự đã mang lại sự tăng trưởng đáng kể cho giá cổ phiếu của các công ty niêm yết.

Công ty Sharplink trước đây chuyên về cá cược thể thao, vào tháng 5 năm 2025 hoàn thành huy động vốn riêng 425 triệu USD, mạnh tay mua ETH làm tài sản dự trữ chính. Cổ phiếu của công ty đã tăng từ 2,97 USD lên 124 USD trong vòng 10 ngày, tăng hơn 40 lần. Cypherpunk Holdings đã đổi tên thành SOL Strategies vào tháng 9 năm 2024, trong vòng 3 tháng, cổ phiếu đã tăng từ 0,08 USD lên 4,24 USD, tăng hơn 50 lần.

Nhiều công ty niêm yết sẽ chuyển đổi thành những người tích trữ coin được xem là một cách tốt để thúc đẩy giá cổ phiếu, mua tài sản tiền điện tử từ BTC mở rộng đến SOL, HYPE, BNB, v.v. Thực tế, nhiều công ty mua coin là hành động theo xu hướng, ban lãnh đạo không hiểu biết đủ về mã hóa và thiếu kế hoạch chiến lược dài hạn. Chương này sẽ xem xét từ góc độ của các công ty niêm yết, lựa chọn tài sản tiền điện tử phù hợp để mua dựa trên nhu cầu khác nhau.

1.1 Chi phí tài chính bao phủ Token chuỗi công khai PoS > Token chuỗi công khai PoW

Nhận thức của công chúng về các công ty niêm yết nắm giữ coin ban đầu bắt nguồn từ việc Strategy mua một lần hơn 20.000 BTC vào năm 2020, CEO Michael Saylor tuyên bố chỉ mua không bán BTC. Trong thị trường tăng giá BTC từ 2020-2021, sự nổi tiếng của Strategy không ngừng tăng lên, việc mua Tài sản tiền điện tử đã giúp các công ty niêm yết lật ngược tình thế trở thành ví dụ điển hình trong thị trường vốn.

Bitcoin là chuỗi công khai đại diện cho PoW (bằng chứng công việc), thông qua sức mạnh xử lý của CPU, GPU, ASIC và các chip khác trong các bể khai thác để liên tục xảy ra va chạm băm, hoàn thành việc tạo khối và nhận thưởng BTC. Trước khi mua BTC, các công ty khai thác Bitcoin như Marathon, Riot, Cleanspark và các công ty khác có hoạt động kinh doanh chính là khai thác để có được BTC, trên bảng cân đối kế toán đều có một phần tài sản tiền điện tử chưa bán.

Đối với các công ty niêm yết, tài sản của các chuỗi công khai PoW như BTC tương tự như vàng, sau khi mua vào chỉ có thể được coi là dự trữ, khó có thể thực hiện "tiền sinh tiền". Chuỗi công khai PoS thì trao quyền nặng hơn cho token, giao dịch trên chuỗi công khai PoS cần có nút tạo khối, để trở thành nút cần phải đặt cọc một số lượng token quản trị nhất định. Nút mạng Ethereum cố định đặt cọc 32 ETH, nút mạng Solana không có giới hạn số lượng đặt cọc. Người sở hữu token quản trị có thể chia sẻ một phần phí Gas giao dịch như một phần thưởng (cơ chế chia sẻ khác nhau giữa các chuỗi công khai).

Đối với các công ty niêm yết phụ thuộc vào tài trợ nợ, việc nắm giữ mã thông báo quản trị chuỗi công khai PoS và staking có thể mang lại lợi suất hàng năm từ 2%-7%. Phần lợi nhuận này có thể chi trả chi phí tài trợ nợ của công ty. Ngay cả khi hiệu suất của công ty giảm, các công ty nắm giữ mã thông báo chuỗi công khai PoS cũng không cần lo lắng về vấn đề trả lãi.

1.2 Công ty niêm yết nên chọn loại tài sản tiền điện tử chuỗi công khai PoS như thế nào

So với chiến lược "Mua và Giữ" của Strategy đối với BTC, việc lựa chọn và mua token quản trị của blockchain PoS từ các công ty niêm yết là một hệ thống phức tạp hơn. Một số công ty có thể có xu hướng mua các tài sản tiền điện tử có biến động giá lớn; một số có thể có xu hướng mua các tài sản tiền điện tử có mức độ phi tập trung cao; còn có những công ty không thể tự xây dựng nút, cần mua các tài sản tiền điện tử có nền tảng staking có tính thanh khoản trưởng thành. Bảng dưới đây tóm tắt các đặc điểm của các loại token từ nhiều khía cạnh, cung cấp tham khảo toàn diện cho các công ty niêm yết có kế hoạch mua tài sản tiền điện tử.

Lợi suất staking có thể so sánh với tỷ lệ cổ tức của cổ phiếu. Nhu cầu của các công ty niêm yết trở thành nhà đầu tư nắm giữ PoS token chủ yếu được chia thành ba loại: ( đạt được lợi suất staking cao, bù đắp chi phí tài chính và có dòng tiền dương vào tài khoản. ) đạt được sự gia tăng giá trị tài sản cao, thúc đẩy tăng trưởng giá cổ phiếu. ( chiếm vị trí cốt lõi trong hệ sinh thái, định hình chiến lược xung quanh hệ sinh thái blockchain công khai. Dưới đây sẽ dựa trên các mục tiêu khác nhau của công ty niêm yết để lựa chọn các mục tiêu phù hợp.

)# 1.2.1 Theo đuổi lợi suất staking cao: Lợi suất staking của SOL cao, khối lượng giao dịch của chuỗi công khai ổn định

Đối với các công ty niêm yết có chi phí phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu cao, Tài sản tiền điện tử có tỷ suất lợi nhuận cao rất hấp dẫn. Polkadot, Cosmos, Celestia và các chuỗi công khai khác có tỷ suất lợi nhuận hàng năm trong 7 ngày vượt quá 10%. Nhưng những tài sản này do tỷ lệ lạm phát cao, khả năng giữ giá rất yếu. Trong khoảng 1 năm qua, giá đã giảm lần lượt 42%, 36%, 71%. Lợi nhuận từ việc đặt cọc không thể bù đắp cho sự giảm giá của coin. Đối với các công ty niêm yết, đây không phải là lựa chọn tối ưu.

So với đó, SOL có tỷ lệ lợi nhuận staking cao hơn, trong khi giá token đã tăng trong gần 2 năm qua, với mức giảm tối đa của giá coin là 52% trong 2 năm qua, cho thấy độ ổn định khá mạnh. Trong mô hình lợi nhuận staking Solana, tỷ lệ lợi nhuận staking của nút = ( phần thưởng blockchain + thu nhập MEV + thu nhập Tips ) / tổng số lượng staking.

Phần tử trong công thức, tỷ lệ phần thưởng từ blockchain là cao nhất, liên quan đến khối lượng giao dịch của công chain. Khối lượng giao dịch của công chain Solana đã tăng tốc trong 5 năm qua, với khối lượng giao dịch tháng 6 đạt 2.97 tỷ giao dịch. Ở phía mẫu số, tỷ lệ staking SOL hiện đã vượt 65%, sẽ không có việc nhiều SOL tham gia staking dẫn đến giảm tỷ suất lợi nhuận. Tổng thể, phần thưởng staking 7% của nút mạng Solana tương đối ổn định.

Từ góc độ công ty niêm yết, mô hình trở thành nhà tích trữ SOL thông qua việc huy động vốn và nhận dòng tiền tích cực từ việc đặt cược nút có phần khó khăn hơn là tự xây dựng nút. Nút mạng Solana cần máy chủ hiệu suất cao, cấu hình tối thiểu là bộ xử lý 64 lõi, 256G bộ nhớ, 1T ổ cứng. Ngoài ra, cũng cần hỗ trợ băng thông mạng cao. Về phần mềm, để trở thành nút Solana cần tải Git, Rust, Docker, cấu hình nút cần một số kiến thức về mã hóa.

Có thể thấy, các công ty niêm yết tự xây dựng nút mạng Solana, yêu cầu kỹ thuật khá cao. Nếu công ty cho rằng việc tự xây dựng nút quá phức tạp, có thể chọn nền tảng staking thanh khoản hoặc dịch vụ nút RPC.

Jito là một trong những nền tảng staking thanh khoản chính trên mạng Solana hiện nay, thao tác staking đơn giản, kết nối ví và nhập số lượng để nhận được 7.19% lợi suất hàng năm (tính đến ngày 3 tháng 7 năm 2025). Tuy nhiên, việc sử dụng nền tảng staking sẽ làm giảm một phần lợi nhuận, nền tảng không hiển thị tỷ lệ cắt trực tiếp. Nền tảng staking chuyên nghiệp có thể nhận được Tips cao hơn và lợi nhuận biến động MEV thông qua staking, người staking nhận được lợi suất hàng năm cố định.

Đối với những công ty mong muốn đạt được lợi nhuận vượt trội thông qua Tips và MEV, nhưng muốn giảm bớt rào cản xây dựng nút và đầu tư vốn cố định, có thể chọn dịch vụ nút RPC của các nhà cung cấp dịch vụ như Helius. Người dùng thuê máy chủ kim loại trần của nhà cung cấp dịch vụ, đảm bảo độ trễ tối thiểu ###<50ms( và thông lượng cao, đáp ứng nhu cầu hiệu suất cao của trình xác thực Solana. Trái ngược với việc người dùng trên các nền tảng staking như JITO có lợi nhuận cố định và lợi nhuận nền tảng dao động, các nhà cung cấp dịch vụ như Helius tính phí cố định cho người dùng (các gói khác nhau có phí khác nhau), lợi nhuận dao động từ MEV và Tips hoàn toàn thuộc về người dùng.

Tóm tắt ba phương án đều có lợi và hại. Nền tảng staking phù hợp với những nhà đầu tư tiền điện tử nhẹ nhàng với số vốn thấp, dịch vụ thuê ngoài nút RPC phù hợp với những nhà đầu tư có vốn đầu tư nhất định, tự xây dựng nút phù hợp với những nhà đầu tư có vốn mạnh và có khả năng kỹ thuật. Ngoài ra, việc là một nhà đầu tư SOL cũng có rủi ro, mạng Solana tương đối tập trung, trước đây đã nhiều lần gặp phải sự cố mạng chính, có thể gây ra cú sốc về giá token.

![Gate研究院：解析上市 công ty与Tài sản tiền điện tử的二元关系])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-798c0f6ad01757ca5d6a9afe3cf5c14d.webp(

)# 1.2.2 Theo đuổi tăng trưởng giá trị: Cơ chế mua lại phí giao dịch HYPE, giá coin đã đạt mức tăng 10 lần

Đối với các công ty niêm yết gặp khó khăn về tính thanh khoản, yêu cầu hàng đầu trong ngắn hạn là nâng cao giá trị thị trường cổ phiếu, thông qua việc giảm bớt cổ phần và các biện pháp khác để duy trì hoạt động bình thường của công ty. Với tư cách là những người nắm giữ coin, cách phổ biến để các công ty niêm yết nhanh chóng nâng cao giá cổ phiếu là mua các tài sản có tốc độ tăng trưởng cao hoặc định giá cao. HYPE là tài sản tiền điện tử chủ yếu tăng trưởng giá trị vào nửa đầu năm 2025, các công ty niêm yết trở thành những người nắm giữ coin HYPE, giá cổ phiếu của họ sẽ gắn liền với giá token HYPE, có thể đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về giá trị thị trường công ty trong ngắn hạn.

So với các blockchain công khai như SUI, TRON, XRP có giá trị thị trường tăng mạnh trong năm qua, lợi thế của HYPE nằm ở việc quản lý cung cầu mã thông báo một cách tinh vi, đảm bảo tính khan hiếm của mã thông báo HYPE. Trong sáu tháng qua, quỹ hỗ trợ Hyperliquid đã tái đầu tư khoảng 97% doanh thu phí Gas vào việc mua lại HYPE, tổng giá trị mua lại đạt 910 triệu đô la HYPE. Hiện tại chỉ có 34% tổng cung đang lưu hành, đội ngũ giữ 23,8% mã thông báo bị khóa đến năm 2027-2028, gần 39% mã thông báo được sử dụng cho phần thưởng cộng đồng và sẽ được phân phối dần. Do dự án không nhận vốn đầu tư mạo hiểm, không có áp lực bán ra từ bên ngoài, điều này tăng cường tiềm năng giá trị lâu dài của HYPE.

Các nút hoạt động của Hyperliquid tập trung hơn so với Solana, toàn bộ mạng chỉ có 21 nút, điều này giữ cho chuỗi công khai hoạt động hiệu quả ở một mức độ nhất định. Do đó, ngay cả khi công ty niêm yết mua một lượng lớn HYPE, cũng khó để trở thành một trong 21 nút cốt lõi, nền tảng đặt cược chính thức của chuỗi công khai StakedHYPE sẽ trở thành lựa chọn cho các thương nhân tích trữ coin để thu lợi nhuận bổ sung thông qua việc đặt cược. Nền tảng này đã thu hút hơn 10 triệu HYPE được đặt cược. So với các chuỗi công khai khác, tỷ lệ lợi nhuận từ việc đặt cược HYPE tương đối thấp, Staking Rewards chỉ cho thấy là 2.28%.

1.2.3 Theo đuổi bố trí sinh thái: ETH có mức độ phi tập trung cao, độ khó phát triển Layer2 thấp

Lĩnh vực tài sản tiền điện tử đang có hiện tượng dư thừa các chuỗi công cộng rõ rệt. Theo thống kê của Coingecko, hiện tại tổng số chuỗi công cộng trên toàn mạng đã vượt quá 200 chuỗi. Trên thực tế, hầu hết các nhà phát triển chọn Ethereum, Solana, Sui và các chuỗi công cộng chính khác để phát triển sản phẩm, trong khi khối lượng giao dịch của nhiều chuỗi công cộng độc lập đang giảm dần theo từng năm.

Từ góc độ công ty niêm yết, một số công ty không chỉ muốn làm thương nhân tích trữ coin, mà còn hy vọng thông qua việc tích trữ coin và phát triển các dự án DeFi hoặc GameFi trên chuỗi công khai, xây dựng đường cong tăng trưởng kinh doanh thứ hai. Chuỗi khối mô-đun Layer2 của Ethereum đã trở thành sự lựa chọn hàng đầu của các công ty này nhờ vào độ khó phát triển thấp và tính linh hoạt cao.

Rollups as a Service (RaaS) là xu hướng quan trọng trong cơ sở hạ tầng blockchain giai đoạn 2024-2025. Nền tảng RaaS (như Caldera, Conduit, Zeeve) cung cấp giải pháp trọn gói, bao gồm SDK, mẫu, faucet mạng thử nghiệm và trình duyệt blockchain, cho phép các công ty triển khai mạng Layer2 trong vài phút, trong khi việc tự xây dựng Rollup truyền thống có thể mất từ 6-9 tháng. Ví dụ, Caldera tuyên bố có thể hoàn tất việc triển khai Rollup trong vòng 30 phút. Sự thuận tiện này giảm đáng kể rào cản công nghệ, giúp các công ty niêm yết tập trung vào đổi mới kinh doanh thay vì quản lý cơ sở hạ tầng.

Về lớp khả năng sử dụng dữ liệu (DA) của Ethereum, Celestia và Near cung cấp giải pháp hiệu quả và chi phí thấp cho các công ty. Celestia tách biệt lưu trữ dữ liệu và thực thi thông qua thiết kế mô-đun và lấy mẫu khả năng sử dụng dữ liệu (DAS), giảm đáng kể chi phí giao dịch và nâng cao khả năng mở rộng, phù hợp cho các ứng dụng DeFi; Near sử dụng kiến trúc phân mảnh để thực hiện xử lý song song, tăng cường hiệu suất cho các tình huống yêu cầu thông lượng cao. Cả hai đều tích hợp liền mạch với nền tảng RaaS, đơn giản hóa quy trình phát triển, cho phép các công ty niêm yết nhanh chóng triển khai mạng Layer2 tùy chỉnh, thúc đẩy việc bố trí hệ sinh thái và phát triển các ứng dụng đổi mới.

Ngoài ra, Ethereum là một mạng lưới có mức độ phi tập trung cao, người sáng lập Vitalik luôn theo đuổi triết lý phi tập trung, khuyến khích sự phát triển độc lập của Layer2, mạng chính Ethereum chỉ chịu trách nhiệm về tầng đồng thuận. Trên toàn cầu, đã có nhiều công ty nổi tiếng không thuộc lĩnh vực blockchain gia nhập đội ngũ phát triển Layer2 của Ethereum.

Cuối cùng, công ty niêm yết như một nhà đầu tư nắm giữ ETH, sở hữu một lượng lớn ETH giao ngay, có lợi thế trong việc xây dựng các ứng dụng như staking, cho vay, thanh toán trên Layer2.